Galyum 68 PSMA PET-CT

​

Prostat kanserinin başka organ veya dokulara yayılımını değerlendirmede kullanılan en başarılı güncel görüntüleme teknolojisidir. PSMA adı verilen prostata özgü madde, galyum 68 radyoizotopu ile bağlanarak hastaya damar yolu ile verilir ve PET/CT cihazı ile görüntüleme yapılır. Galyum 68 PSMA prostat kanser hücresindeki özel bazı moleküllere bağlanıp kanserli dokuları göstermeyi sağlar.

​

Galyum 68 PSMA PET-CT hangi durumlarda uygulanır?

​

1. Hastalığın başlangıç aşamasında yani tanı konulduktan hemen sonra hastalık yaygınlığını değerlendirme amacıyla uygulanır. Tüm prostat kanserli hastalara uygulanması gerekli değildir. Orta ve yüksek derece yayılım riski olan hastalarda hastalık evresini ve dolayısıyla tedavi yaklaşımını önemli oranda değiştirebilmektedir.

2. Tedavi uygulanırken tedaviden alınan yararı değerlendirmede gereklilik halinde ek tedaviler veya bölgesel tedaviler uygulama açısından yol göstericidir.

3. Tedavi sonrası tam yanıt alınmış hastaların takibinde kanda PSA değerinin yükselmeye başlaması ya da başka görüntüleme tetkiklerinde nüks açısından kuşkulu bulgular saptanması üzerine yapılır.

​

Galyum 68 PSMA PET-CT fark yaratan özellikleri/avantajları nelerdir?

​

1. Evrelendirme

​

Prostat kanserinin sıklıkla yayıldığı yakın lenf bezleri ve kemik gibi dokulardaki hastalık varlığı ortaya konularak doğru planlama yapılması sağlanır. Tedavi planlamasında önemli rol oynayarak cerrahi yerine veya ona ek olarak ışın veya hormonal tedavi seçeneklerinin değerlendirilmesi için.

​

2. Nüksü saptama

​

Galyum 68 PSMA PET-CT yöntemi hastalığın nüks edip etmediğini, nüks etmiş ise yaygınlığını ve tedavi seçeneklerini belirlemede diğer görüntüleme yöntemlerden daha başarılıdır. Prostat spesifik antijen (PSA) adlı kan testinden daha hassas sonuç veren bu uygulama, %90’ın üzerinde doğrulukla nüksü göstermektedir.

Işın ve radyoaktif tedavi planı yapılması

Işın tedavisi planlamada biyolojik hedefe yüksek doz vermede yol göstericidir. Işın tedavisi öncesi ve sırasında yeniden evreleme amaçlı kullanılır.

Hedefe yönelik Lutesyum 177 PSMA ve Aktinyum PSMA gibi tedavilerin planlanma öncesinde hastalık aktivitesini göstererek, tedavinin yararının öngörülmesini ve planlanmasını sağlar.

Biyopsiye yol gösterici olabilir

Biyopsisi negatif bulunan kanser şüphesi yüksek hastada hedeflenen biyopsi alanını gösterebilir.

​

3. Tedavi Yanıtını Değerlendirme

​

Metastatik prostat kanserinde sistemik tedavinin yanıtının değerlendirilmesi amacıyla kullanılır.

​

4. Işın tedavisi (radyoterapi) planlama

​

Prostat kanserinin ve bölgesel yayılım alanlarının radyoterpi ile ışınlanması için hastalık odaklarının yerinin doğru belirlenmesi gerekir. Bu görevi PSMA PET en iyi şekilde yapar. Sağlıklı dokuların gereksiz ışın alması hasta dokuların yüksek radyasyon alması sağlanır. Başlangıç aşamasında veya nüks ancak sınırlı (oligometastatik) hastalık durumlarında uygulanır.

​

Yan etkileri nelerdir?

​

Verilen madde ilaç değildir, yan etkisi yoktur, galyum 68 radyoaktif maddesinin verdiği radyasyon düşük düzeydedir.

​

Tetkik hazırlığı için neler gerekir?

​

Tetkik için aç olmaya gerek yoktur. Bir gün önceden planlama gerekir. Bu nedenle randevulu çalışılır. Varsa diğer tetkiklerin getirilmesi yararlı olacaktır. İlaç damar yolu ile verildikten sonra 45-60 dak bekleme süresi vardır. Cihaz içindeki çekim süresi yaklaşık 20 dak olup bu sürede hareket etmemek gerekir. Toplam Nükleer Tıp kliniğinde 2-3 saat süre geçebilir. Tetkik önce ve sonrası bol su içilmesi önerilir. Tetkik sonrası radyasyon bir süre daha (6-12 saat) vücutta bulunacağından özellikle hamile ve çocuklardan mesafeli olmak gerekir.